Ronald deed mee aan pilot: 'Ik geef liever weg dan dat ik iets krijg'

Vandaag ga ik op pad voor een interview met Ronald Hage die zich al 12 jaar inzet als vrijwilliger voor BredaMantelzorg. Hij ondersteunt jong dementerende zorgvragers en hun mantelzorgers. Het zit in Ronalds hart om te geven. Hij is een fanatiek buitenmens en houdt van wandelen, fietsen en reizen. Altijd op zoek naar een nieuwe uitdaging. Vaak gekoppeld aan geld inzamelen voor een goed doel. “Ik ben lange tijd Sinterklaas geweest. Ik geef liever weg dan dat ik iets krijg.”

Het puberbrein is niet te begrijpen

Hij heeft jaren gewerkt met pubers als docent aardrijkskunde op een middelbare school. Het puberbrein is niet te begrijpen en dat is ook van toepassing op het brein van mensen met dementie. Ronald werkte altijd 4 dagen per week in het onderwijs en zette zich één dag per week in als ondersteuner voor de mantelzorger. Eerst als mantelzorger voor zijn eigen moeder. Toen hij ging rondkijken voor vrijwilligerswerk viel zijn oog op een advertentie in BN DeStem. BredaMantelzorg was op zoek naar vrijwilligers die buddy wilde worden voor jongvolwassenen met de eerste verschijnselen van dementie. Dit was nieuw terrein voor Ronald. Maar na een cursus via de Alzheimer Stichting was hij goed voorbereid om als buddy bij iemand thuis aan de slag te gaan.

Hoe breng je de boodschap dat we vandaag verhuizen

Inmiddels heeft hij 4 mensen van begin tot eind in het proces begeleid. De verhuizing naar een zorginstelling is vaak spannend voor de mantelzorgers. ”Hoe breng je de boodschap dat we vandaag verhuizen naar een zorgcentrum? Dat is vaak een moeilijk moment voor de­­­ kinderen en de partner.” Hier heeft Ronald een begeleidende rol in kunnen spelen. “Niks moet, alles mag” is zijn credo. “Zo’n moment is pittig. Ik probeer het zakelijk te benaderen, ook al raakt het me ook emotioneel. Rode draad in mijn ervaring als buddy is dat ik ook een steeds grotere rol voor de mantelzorger ben gaan vervullen.”

Pilot woonzorgcentrum Thebe De IJpelaar

Woonzorgcentrum Thebe De IJpelaar en BredaMantelzorg zetten samen een pilot op om de verhuizing naar een zorgcentrum stapsgewijs in kaart te brengen. En zo de verhuizing voor zorgvrager en mantelzorger gemakkelijker te maken. BredaMantelzorg zocht vrijwilligers om de mantelzorger te begeleiden. Ronald werd gekoppeld aan een familie met een vrouw (80) waarbij de dementie zich ver ontwikkeld had en haar man als mantelzorger. Bij het eerste gesprek zijn de mantelzorger en zorgvrager aanwezig samen met een coördinator vanuit BredaMantelzorg. “Tussen de vrijwilliger en de mantelzorger moet een goede klik zijn om het proces samen goed te kunnen dragen.

Veel geregel en veel emoties

De vrouw stond al een tijd op nummer 5 op de wachtlijst van Thebe De IJpelaar. De kans was groot dat dat er binnen een half jaar een plekje voor haar zou zijn. Ronald heeft met de mantelzorger het stappenplan doorlopen. Zo werd duidelijk wat er allemaal nodig is voor ze kon verhuizen. Er moet zakelijk veel geregeld worden. Maar ook emotionele zaken die zo’n verhuizing meebrengen. “Als ik nu terugkijk op het proces is de verhouding voor de helft emotioneel en de helft zakelijk. Het zijn zoveel dingen die geregeld moeten worden dat de mantelzorger ondersteuning nodig heeft.

Routeboek

Het voor het project gemaakte routeboek zou aan iedere zorgvrager en mantelzorger gegeven moeten worden. Het maakt duidelijk wat je allemaal gaat tegenkomen bij een verhuizing naar een zorgcentrum. Als de zorgvrager eenmaal op de wachtlijst staat is de taak voor de mantelzorger thuis vaak al erg zwaar. Ruim drie maanden heeft het geduurd voor mevrouw terecht kon.

Vriendschapsband

“Er ontstaat een vriendschapsrelatie met de mantelzorger. Een voordeel van de pilot is dat er iemand over de vloer komt die veel ervaring heeft. Die heeft ook gezien dat de zorgvraag van de mantelzorger steeds groter wordt. Er is behoefte bij de mantelzorger erover te willen praten. Er kwam van alles bij kijken. De mantelzorger zei dat wat wij samen bereikt hebben niet gelukt was als hij het alleen had moeten doen. Mevrouw is inmiddels overleden. De uitnodiging voor de uitvaart valt op in het appartement van Ronald. Daar is hij niet voor niets voor uitgenodigd.

Puntjes op de i

Thebe en BredaMantelzorg hebben door de pilot ervaren dat er behoefte is aan het draaiboek en aan de begeleiding door een vrijwilliger. Maar ook zijn er aantal zaken die nog beter geregeld moeten zijn. “Ik hoop dat hier een goed werkbaar draaiboek uit voortkomt. Het moet voorkomen dat dingen niet helder zijn. Als iets niet in het draaiboek staat, kun je het laten gaan, maar je kunt ook eenstapje extra zetten en het uit gaan zoeken.”

Niet iedereen kan dit

Ronald denkt dat dit begeleidingstraject niet iets is dat elke vrijwilliger kan doen. Ervaring, menselijkheid, klaar staan voor een ander, betrokkenheid en grenzen kunnen aangeven. Dat zijn belangrijke kenmerken, waar de vrijwilliger aan moet voldoen om dit goed uit te rollen. Waar Ronald zich zorgen om maakt is dat er steeds meer professionele taken op het bordje van de vrijwilliger komen te liggen. In zijn ogen vraag je dan te veel van een vrijwilliger. Hij is veel emotionele en zakelijke hobbels tegengekomen. “Belangrijkste in mijn rol als vrijwilliger is dat ik een voorbeeld ben. Ik laat aan andere mensen zien dat iedereen die er tijd en kwaliteiten voor heeft zich zou moeten inzetten voor een ander.”

Tekst en foto: Jessie Vermeer