Mantelzorg: Een kwestie van vooruitzien

"Mantelzorg? Dat lost zich vanzelf op, toch? Waarom zouden we investeren in mantelzorgers? Zij pakken die rol toch wel op, of ze willen of niet." Deze opmerkingen hoor ik regelmatig, zegt Miriam Bryson, bestuurder van BredaMantelzorg. "Het is echter een kortzichtige manier van denken," vervolgt ze. "Iedereen die even verder nadenkt, beseft dat mantelzorg zonder aandacht juist de samenleving geld kost. En die kosten lopen alleen maar op als we het probleem laten liggen."

De economische impact van mantelzorg
​Mantelzorgers hebben vaak ook een betaalde baan naast hun zorgtaken. Wanneer zij overbelast raken en uitvallen, heeft dat niet alleen gevolgen voor henzelf, maar ook voor werkgevers en de economie. In de nabije toekomst zal één op de drie Nederlanders mantelzorger zijn. "Maar dan stoppen ze toch gewoon met werken? Probleem opgelost," horen we soms. Niets is minder waar, stelt Bryson.

Met de toenemende vergrijzing en de blijvende krapte op de arbeidsmarkt is het essentieel om het beschikbare arbeidsmarktpotentieel te benutten. "Het zou economisch gezien dom zijn om werkenden, die ook mantelzorg verlenen, niet te ondersteunen en aan het werk te houden."

Mantelzorg wordt vaak als vanzelfsprekend gezien, maar wat als mensen “nee” zeggen tegen deze taak? Dit heeft grote gevolgen voor zowel de zorg als de samenleving.

Als mantelzorgers wegvallen, komt de zorg volledig bij het professionele systeem terecht. Dit verhoogt de druk op een sector die al kampt met personeelstekorten en stijgende kosten. Zorg wordt hierdoor duurder, wat vooral mensen met een lager inkomen treft. De ongelijkheid in toegang tot zorg zal toenemen, met negatieve gevolgen voor gezondheid en sociale samenhang.

Het belang van voorbereiding en beleid
​Het thema mantelzorg verdient daarom de nodige aandacht. Door het bespreekbaar te maken, kunnen zowel huidige als toekomstige mantelzorgers zich beter voorbereiden op hun rol. Ook werkgevers kunnen beleid ontwikkelen om mantelzorgers binnen hun organisaties te ondersteunen. Dit heeft voordelen op zowel de korte als de lange termijn.

"Wanneer je stilstaat bij de effecten van mantelzorg op de samenleving én op de mantelzorgers zelf, kun je niet anders dan concluderen dat aandacht loont," zegt Bryson. "Met goed mantelzorgbeleid ben je beter voorbereid op een toekomst waarin zorg een steeds grotere rol speelt."

Investeren in mantelzorg
​Mantelzorg is niet iets dat vanzelf oplost. Het vraagt om bewuste keuzes en investeringen. Door nu te investeren in ondersteuning en beleid, bouwen we aan een samenleving waarin zorg en werk hand in hand kunnengaan. Want aandacht voor mantelzorg is aandacht voor de toekomst.